مقایسه‌ای جامع بین انواع رایج گیربکس‌های اتوماتیک

گیربکس اتوماتیک (Automatic Transmission) یکی از اجزای اصلی سیستم انتقال قدرت در خودروها است که وظیفه آن انتقال نیروی موتور به چرخ‌ها و تنظیم نسبت دنده‌ها به صورت خودکار و بدون نیاز به دخالت مستقیم راننده می‌باشد. برخلاف گیربکس‌های دستی که راننده باید خودش دنده را عوض کند، در گیربکس اتوماتیک این فرآیند به کمک سیستم‌های هیدرولیکی، الکترونیکی و مکانیکی انجام می‌شود.

مقایسه انواع گیربکس‌های اتوماتیک

نوع گیربکس	ساختار	عملکرد	مزایا	معایب	کاربرد رایج
AT (گیربکس اتومات سنتی)	دنده‌های سیاره‌ای + تورک کانورتر	تعویض خودکار دنده با فشار روغن	دوام بالا، کارکرد نرم	مصرف سوخت بیشتر، واکنش کندتر	خودروهای سواری، SUV ها
CVT (متغیر پیوسته)	پولی و تسمه فلزی	نسبت دنده متغیر و پیوسته	رانندگی روان، مصرف سوخت کمتر	حس رانندگی یکنواخت، استهلاک تسمه	خودروهای هیبرید، شهری
DCT (دو کلاچه)	دو کلاچ خشک یا تر + دنده دستی ارتقاء یافته	تعویض دنده بسیار سریع	شتاب بهتر، عملکرد اسپرت	حساسیت بالا، هزینه نگهداری زیاد	خودروهای اسپرت، لوکس
AMT (نیمه‌اتومات)	گیربکس دستی + موتور و ECU تعویض دنده	عملکرد خودکار یک گیربکس دستی	قیمت ارزان، مصرف سوخت کم	تعویض دنده کند، ضربه هنگام تعویض	خودروهای اقتصادی، شهری
E-CVT (الکترونیکی)	ترکیب سیستم برقی با گیربکس CVT	در خودروهای هیبرید استفاده می‌شود	کارکرد بی‌صدا، مصرف بسیار کم	هزینه تعمیر بالا، محدود به هیبریدها	خودروهای هیبرید تویوتا، لکسوس

---

جمع‌بندی کلی:

• اگر راحتی و دوام برایتان مهم است، AT سنتی بهترین گزینه است.

• برای مصرف سوخت پایین و رانندگی شهری نرم، CVT توصیه می‌شود.

• اگر به دنبال شتاب و عملکرد تهاجمی هستید، DCT مناسب است.

• در خودروهای اقتصادی و ارزان‌قیمت، AMT راه‌حلی مقرون‌به‌صرفه است.

• برای رانندگی سبز و بدون آلایندگی، E-CVT در خودروهای هیبرید ایده‌آل است.